Baş Dönmesi

Baş Dönmesie Sebep Olan En Sık Kulak Hastalıkları

Meniere Hastalığı

İç kulakta bulunan sıvının dengelenmesi, ayarlanması ile ilgili bir problemdir. Hastalığın gerçek sebebi bilinmemektedir.

İç kulak, işitme ve denge ile ilgilidir ve içi sıvı dolu bir kapsülden oluşmuştur . Meniere’s hastalığında , bu sıvının basıncı artar. Artan basınç, kulak çınlamasına, kulakta tıkanıklık hissine yol açar.

Hastalık, baş dönmesi, işitmede dalgalanmalar , kulak çınlaması ve kulakta dolgunluk hissi ile karakterizedir.

Bunaltı, kusma, denge kaybı, terleme ve ishal eşlik edebilir.

Ataklar, çoğunlukla ani başlangıçlıdır ve süreleri 20 dakika ile 24 saat arasında değişebilir. Birçok vak’ada, ataklar, arkaya gelir. Haftalar süren, sık tekrarlayan ataklar olur ve yine haftalar, aylar süren normale dönüş görülür. İşitme kaybı, işitme sinirinde oluşan hasardan dolayıdır. Hastalığın ilk evrelerinde, işitme kaybı, ataklar esnasında görülür, daha sonra normale döner. Hastalık ilerledikçe, işitme sinirinin düzelme kabiliyeti azalır ve sürekli işitme kayıpları oluşur.

Nadiren, işitme kaybı, kulak basıncı veya çınlama olmadan, sadece aralıklı olarak baş dönmesi görülebilir. Aynı şekilde baş dönmesi olmadan , aralıklı olarak işitme kaybı, kulak basıncı , çınlama olabilir.

Meniere hastalığı , genellikle tek kulakta görülür ama iki kulakta tutulmuş olabilir.

İlaç tedavisi: İlaç tedavisinin amacı iç kulaktaki sıvı basıncını azaltmaya yöneliktir. Bu , az tuzlu yiyerek ve idrar söktürücü ilaçlar kullanarak sağlanır.

Tuz , suyun vücutta tutulmasına – kalmasına sebep olur , bu yüzden tuz kısıtlaması yapılır . İdrar söktürücüler de aynı amaçla kullanılırlar . Bu tedavi hastalığı kontrol altına almak amacıyla aylar, hatta yıllar boyu kullanılabilir.

Denge sistemini baskılayıcı ilaçlar da tedaviye eklenebilir. Temelde bu ilaçlar beyinin , kulaktan gelen anormal uyarıları dikkate almamasını sağlar.

Son yıllarda cerrahi tedavi endikasyonunu oldukça azaltan , lokal ilaç kullanımları oldukça iyi sonuç vermektedir.

Kulak zarına tüp yerleştirilerek ve ince uzun bir şırınga yardımı ile direkt kulak zarından orta kulağa Kortizon veya Gentamisin gibi ilaçlar verilerek iç kulaktaki ödemin azaltılması ve özellikle denge organının tahribi sağlanmaya çalışılmaktadır.

Cerrahi tedavi : İlaç tedavisinin başarılı olmadığı ve şiddetli baş dönmesinin bulunduğu durumlarda yapılır .
İşitmeyi korumak için bütün gayret sarfedilir , bu yüzden operasyondan sonra , işitmenin azalması mümkün olmasına rağmen, genellikle aynı kalır . Çınlama daha iyi olabilir veya aynı kalabilir.

Selim Pozisyonel Vertigo

İç kulaktan kaynaklanan en sık baş dönmesi sebebidir . Şikayetlerin , iç kulakta bir yerde , kalsiyum çökmesi sonucu olduğuna inanılmaktadır. Bu çöküntüler, yer çekimi ve baş hareketleriyle, iç kulak sıvısında serbestçe yüzmektedirler.

Kendiliğinden viral hastalığı takiben veya kafa travması sonrası oluşabilir.

Bu hastalıkta , baş ve vücut pozisyonlarında değişiklikler ortaya çıkar , bazen bulantının da eşlik ettiği baş dönmesi , sersemlik hali görülür . Şikayetler birkaç saniye veya dakika sürer. Şikayetler ortaya çıktığında, sorumlu kulak, genellikle yere doğru dönük olan kulaktır. İşitme kaybı, kulakta basınç hissi veya çınlama gibi şikayetler görülmez.

Bu durum, selim bir durumdur, çünkü kendi kendine düzelir. Düzelme, haftalar, aylar nadiren de bir yıl sürebilir. Denge sistemini baskılayıcı ilaçlar kullanılır. Nadiren cerrahi gerekebilir.

Vestibüler Nörinit

Bu hastalıkta , iç kulaktaki denge bölümünde bulunan sinir hücrelerinde şişme olur. Virüsün sebep olduğu düşünülmektedir. Kişiler, şikayetleri başlamadan önce , bir üst solunum yolu enfeksiyonu , soğuk algınlığı geçirdiklerini söyleyebilirler.

Ani oluşan baş dönmesi , bulantı , denge kaybı görülür . İşitme normaldir . Şikayetler başlangıçta şiddetlidir , kişi yürürken on gün kadar yardıma ihtiyaç gösterir ve kişinin bütün işlerini yapabilmesi , araba kullanabilmesi için de haftalar , hatta aylar gerekebilir . Kişi , başını ani olarak döndürdüğünde , geçici baş dönmesi veya sersemlik hissetmeye devam edebilir. Bu duru bir yıl kadar sürebilir.

Şikayetlerin geçmesi için , denge sistemini bastıran ilaçlar kullanılır . İlaçlar , günde üç defa alındıklarında en etkili olurlar . Baş dönmesi azalmaya başladığında , ilaçlar da azaltılır ve sonunda kesilir . Nadir olarak, şikayetler bir yıldan fazla sürerse , operasyon yapılabilir.

Beyin ve diğer kulak işlevleri üzerlerine aldıkları zaman , tam iyileşme olur. Bu süreç , bir yıl olabilir ve arada psikolojik ve fiziksel stresler , şikayetlerin geçici olarak artmasına yol açabilir . Şikayetler , stresle artsa bile , zamanla fiziksel aktiviteyi arttırmak önemlidir. Başınıza gelen şeylerin normal iyileşme süreci olduğunu bilin, kulağınıza veya iyileşmenize kötü yönde etki etmediğinizi aklınızda bulundurun.

Perilenf Fistülü

Bu rahatsızlık , uçağın inişe geçmesi , derine dalma , kafa travması gibi durumlarda ani basınç değişikliği sonucu oluşabilir. Basınç değişikliği, orta kulak ile iç kulağı birbirinden ayıran zarlarda yırtık meydana getirebilir ve iç kulak sıvısı, orta kulağa akar.

Baş hareketleri ile ‘baş dönmesi’ ve ‘sersemlik hissi’ oluşur.’İşitme kaybı’’kulakta basınç veya çınlama ’eşlik edebilir veya etmez.

Çoğu kez bu yırtık kendiliğinden iyileşir, tedaviye gerek kalmaz. Nadir vak’alarda, baş dönmesi kalıcı hal alır.
İlerleyici işitme kaybı oluşursa, operasyon gerekebilir.

Operasyonda, bu yırtık bölgenin tespiti ve onarılması gerçekleştirilir.

Akustik Nörinom

Akustik nörinom , denge sinirinde en sık oluşan selim tümör verilen isimdir. Tümör çok yavaş büyür , bu yüzden şikayetler belirgin olmadan yıllar boyu sürüyor olabilir.

‘Baş dönmesi’ genellikle görülmez , çünkü tümör yavaş yavaş büyür , beyin ve diğer kulak, onun görevini üstüne alır. Bunun yerine hasta, dengesizlik hissine kapılabilir. Ortaya çıkan ilk şikayet ‘kulak çınlaması’ olabilir. Çınlama, büyüyen tümörün siniri uyarmasıyla ortaya çıkar. Tümör büyüdükçe sinirin işitme bölümü de etkilenir ve işitme azlığı ortaya çıkar.

Teşhis, bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonanslı tetkikler ile konur.

Tedavi, tümörün operasyonla çıkartılmasıdır.

Yaşlılığa Bağlı Baş Dönmesi

Yaşlılıkta oluşan birçok değişiklik gibi ,dengeyi sağlamakla görevli sistemlerde de değişiklikler olur.
Dengeyi etkileyen değişiklikler: Yaşlılarda, işitmenin azalması gibi, denge sinirinde de, ’dönme, ivmelenme’ gibi değişiklere olan hassasiyette azalma olur. Sinirdeki uyarılarda azalma olabilir veya beyin kendisine gelen uyarıları tam olarak değerlendiremeyebilir , her iki durumda da , rahatsızlık , kendini baş dönmesi olarak ortaya koyar .

Görüşte azalma , bulanık görüş veya yakın bakışta göz yorgunluğu da buna eklenir . Gözdeki lenslerin elastikiyetinin azalması buna yol açar ve bifokal gözlüklerle bu durum düzeltilebilir . Göz tansiyonu , katarakt gibi durumlar da görmeyi etkileyerek, beyine giden bilginin azalmasına yol açarlar.

Kol ve bacaktaki kaslarda , liflerde , eklemlerde bulunan sinir uçlarında da değişikler olur.Omurgada ileri derecede değim oluşabilir veya genel kas kütlesi azalmış olabilir . Şeker hastalığı , romatizma gibi hastalıklar , el ve koldaki his sinirlerinin zayıflamasına yol açarlar , böylece vücut pozisyonu hakkında beyine iletilen bilgilerde azalma olur.

Yaşlanmaya bağlı baş dönmesinin belirtileri :

1- Hızlı bir şekilde dönerken veya pozisyon değiştirirken, eğilirken veya birden doğrulurken, aşağı veya yukarı bakarken, “ başta sersemlik, dönme, boşlukta olma” gibi hisler oluşabilir.

2- Yürürken, bir yandan bir yana sallanmaya meyilli gibi hissedilebilir.

Şikayetler nasıl en aza indirilir ?

Yaşlılıkta ortaya çıkan şikayetleri ortadan kaldıracak ilaçlar yoktur, fakat yardımcı yollar vardır:

1- Sabah uyanınca yataktan kalkmadan önce, yatağın kenarında birkaç dakika oturunuz.

2- Pozisyon değiştirirken veya dönerken yavaş hareket ediniz. Yanınızda kendinizi dengelemeye yardımcı olacak bir şey bulundurunuz.

3- Yukarı veya aşağı bakmak , eğilmek, birden doğrulmak , “baş dönmesi” yapabileceği için , bu sırada yanınızda , tutunacağınız bir şey bulundurunuz.

4- Hiçbir zaman karanlıkta yürümeyiniz . Gece kalktığınızda , parlak bir ışık yakınız . Banyonuzda gece lambası bulundurunuz.

5- Yürürken fazla probleminiz varsa baston kullanınız . Unutmayınız, bu cisimlere dayanmıyorsunuz , beyninize, kol ve bacaklarınızdan giden bilgilerin artmasını sağlıyorsunuz.

6- Şeker hastalığı, göz tansiyonu, yüksek tansiyon, romatizma gibi rahatsızlığınız varsa bunları da uygun ilaç ve diyetlerle kontrol altında tutunuz.